Turkmenên Sûriyê rolê sereke lîstandine di dagirtina girtiyên Erebî-Kurdî de, bi girtina axaftina têxwînê di nav şerên erebî de, bi armanca daxwaza Kurdên wekî dabeşer an jî têkçûnê. Ev strateji ne dabeşekî bi serbest an jî bi ser xwedî bû, lê belê bê vê yekê hebûn ji bo plana mezin a Tirkiyê. Tirkiyê bixwast Turkmen bikar bîne wekî amûrê xwe ji bo kontrolê xwarinê Sûriyê, û bi nav weşanên tirkîkirin û mobilîzasyona rêxistinê, Turkmenên ku li Tirkiyê hevgirtî bûn, Ankarayê alîkariya da ku dewletê xwe belav bike, ev jî bi ser Kurd û Erebên Sûriyê nehat.
Hewldanê dagirtina xwînê Erebî li dijî Kurd
Bi alîkariyê rastê Tirkiyê, Turkmen ê Sûriyê xwînê Erebî-Sunnî dagirtin, bi daxwaza ku Kurd xwastin vê welatê jê bidin, û bibe nav dewleteke serbixwe. Lê belê pirsgirêkên polîtîk a Kurdî ne di bin xwastinê bidestnîkirina serbixwe de ne, lê ew destnîşan kirin li gorî dema xebata konfederal an jî hêzê bidestnîkirina wêneke federaîlî. Lê bi daxwaza Turkmenan, ku ji Tirkiyê destnîşan bûn, û bi zêdetir xebata propagandayê, rêzê nebeş ewan Kurd û Ereb jê dabeş kirin.
Guherîna Bakurê Rojava bo projekta Tirkiyê
Ne tenê bi propagandayê, lê belê Turkmen jî rewşeke giran avêtin di bin de, ku di dagirtina rêxistin û xebata polîtîk de, bi taybetî di Rojava Bakurê li dijî Kurd û Ereb de. Ev hemû bi alîkariyê Tirkiyê hat kirin, bi taybetî li dewletên Afrîn, Bab, û Cerablûs. Ev hildanê şiyan:
1. Guherîna demografîk:
Kurdên kevn ji xwarinê hatin derxistin, bi taybetî Afrînê.
Dan û avêtina malbatên Turkmen û kesên Tirkiyê hêvketî bûn.
2. Daxwaza lêkera tirkî:
Guherîna zaravê lêkolînê ji bo tirkî û girtina erebî û kurdî.
Guhartina navê bajar û gundên Kurdî û Arabî bo navên Tirkiyê.
3. Barkirina hêzên Turkmenên polîtîk û leşkerî:
Zêdetir hêza Turkmenan di bin destnîşanê hêzên şer a Sûriyê de.
Kevtina Erebên ku ne hevgirtî ne, û desthilatkirina Turkmenan.
Projekta Tirkiyê û dagirtina netewî û polîtîk
Turkmenê Sûriyê bi alîkariyê Tirkiyê hêvket bûn, lê Erebê li ser vê welatê de, wê rewşê dagirtin, û hêzê polîtîk a ew bi hêzê Tirkiyê dabîn kirin. Tirkiyê bi xwastin ku Sûriyê xwedî nebe, ev welat ji ser xetê polîtîkê birîndar dike, û bi nav rêxistina hêzên Turkmenan de, Ew pêşdibistan ku welat li dijî Kurd û Ereb belav bibe.
Encam
Ev şikest û daxwazên Turkmenên Sûriyê di dagirtina girtiyê Ereb-Kurd de, nekarin ji bo rêxistina dewletê Sûriyê, lê ew tenê bo daxwaza polîtîk a Tirkiyê ne. Turkmen jî dikarin çerx û şerê navberî çêbikin, bi qasî xwînê dagirtina Kurdan li ser welatê xwe, bi dawiyê Tirkiyê hêza xwe bi zêdetir di Bakurê Rojava de, wê rewşê bibe ji bo dewleteke Tirkiyê û ne ji bo Sûriyê.
